Algemene info
De actieve behandeling
Vaste apparatuur
Vaste apparatuur (of slotjes/brackets) zorgt ervoor dat je tanden op de juiste plaats komen te staan en bestaat uit verschillende metalen of ceramische blokjes (brackets) die met kunsthars, geheel pijnloos, op de tanden worden gekleefd. Deze slotjes kan je niet uithalen. Ze worden onderling verbonden met veerkrachtige metalen draden. Regelmatig stellen we de draden bij of vervangen we ze om zo de gewenste tandverplaatsingen te bekomen.
Als de brackets worden geplaatst, kunnen je tanden en kiezen de eerste dagen wat gevoelig zijn en ook je tong en wangen kunnen een beetje geïrriteerd zijn. In dat geval kan je een speciale was op de scherpe puntjes van de beugel doen. Voor het eten moet je deze was wel weghalen. Na het tandenpoetsen moet je de was opnieuw aanbrengen. Na enkele dagen is de was niet meer nodig omdat je mond dan aan de vaste beugel is gewend. De dunne draadjes van je vaste beugel kunnen verbuigen en de slotjes kunnen afbreken. Eet dus geen harde, taaie of kleverige dingen. Dus geen pinda's, nootjes, harde snoep, dropjes, kauwgom, beentje of stokbrood. Snij een appel of ander hard fruit eerst in stukjes. Vermijd om op balpennen te bijten.
Door de brackets van de vaste apparatuur blijft voedsel gemakkelijker op je tanden kleven, waardoor er een grotere kans op gaatjes bestaat. Ook loop je het gevaar dat het tandvlees ontstoken raakt en gaat bloeden. Je moet daarom dan ook zeker twee keer per dag aandachtig poetsen. Voor het poetsen rond de brackets kun je een speciaal borsteltje gebruiken. De spleetjes tussen je tanden en je kiezen zijn het beste schoon te maken met een fijn borsteltje (interdentale borstel) dat je in de apotheek vindt. Als we je vaste apparatuur hebben geplaatst zullen we je vertellen hoe je het best je tanden en kiezen kan schoon kan houden.
De buitenbeugel
Van alle soorten beugels is de buitenbeugel of headgear het beste zichtbaar. De beugel is bevestigd aan je kiezen en wordt via een nekbandje opgespannen. Op deze manier wordt er een naar achteren gerichte kracht op je bovenkaak uitgeoefend. De buitenbeugel kan ook worden gedragen in combinatie met de brackets of een activator. Deze beugel remt de groei van de bovenkaak af en laat de onderkaak op een normale manier doorgroeien. Ze is ook zeer geschikt om extra ruimte te maken in de boventandboog. Deze beugel bestaat uit een dikke metalen boog die in de mond in buisjes wordt geschoven. Deze buisjes zitten vast op ringetjes die vastgemaakt worden rond de eerste definitieve kiezen in de bovenkaak.
De buitenbeugel zorgt ervoor dat de onderkaak ten opzichte van de bovenkaak meer naar voren komt te staan. Als je een vergrote overbeet hebt wordt deze dus kleiner gemaakt. Deze behandeling kan alleen worden toegepast wanneer je nog in de groei bent. Bij volwassenen groeien de kaken niet meer, en voor hen gaat dit verhaal dus niet op. Wanneer we de stand van de kaken bij een volwassen patiënt willen veranderen, dient er een kaakoperatie te worden uitgevoerd. Deze ingreep is natuurlijk ingrijpender dan het dragen van een buitenbeugel.
De buitenbeugel wordt aangespannen met een elastische band om de nek. Hij wordt alleen maar gebruikt als je nog in de groei bent en is uitneembaar. Je draagt hem ongeveer 14 uur per dag, dat wil zeggen vanaf het moment dat de lessen afgelopen zijn tot je ’ s morgens weer opstaat. Deze beugel moet je uithalen om te poetsen, bij sportactiviteiten en tijdens het eten. Hoe meer je de beugel draagt, des te sneller verloopt de behandeling. In de eerste week dat je de buitenbeugel draagt kunnen je kiezen wat gevoelig zijn. Verder is het mogelijk dat je kiezen een beetje los komen te staan maar dat gaat over. Bij het sporten moet je de buitenbeugel uitdoen.
Tijdens het eten hoef je de buitenbeugel niet te dragen. Wel moet je zorgen dat je na het eten goed poetst. Maak de beugel los en houdt deze onder de kraan. Als het nodig is kun je ook nog een borsteltje gebruiken. Let bij het tandenpoetsen vooral op de eerste grote kiezen in de bovenkaak. Hierop zitten de bandjes waar de buitenbeugel aan vastzit. Maak de bandjes en de buisjes goed schoon.
De uitneembare beugel
De plaatbeugel is een uitneembare beugel. Deze beugel bestaat uit een stukje kunststof dat tegen je verhemelte zit. De plaat zit vast met haakjes om je kiezen. Net zoals bij de vaste apparatuur is het mogelijk om hiermee individuele tanden te verplaatsen. Het is meer geschikt voor kleine correcties. Deze beugel is ook uitermate geschikt om op jonge leeftijd de boventandboog te verbreden om een kruis- en/of dwangbeet te corrigeren.
Functionele apparatuur
De activator is een uitneembare beugel die bestaat uit een gedeelte voor de bovenkaak en een gedeelte voor de onderkaak. De beugel zit vast op je bovenkaak. De activator is zo ontworpen dat iedere keer als je je kaakspieren gebruikt - bijvoorbeeld bij praten of slikken - de beugel wordt 'geactiveerd', vandaar ook de naam activator. Met een activator kan vrij snel een overbeet worden verminderd. Orthodontisten noemen de activator een 'functionele beugel': doordat deze beugel je dwingt om de stand van je kaken te veranderen worden je kaken op een andere manier gebruikt - de functie wordt anders. Als de groei van de onderkaak wat is achtergebleven kan de activator er voor zorgen dat de groeimogelijkheden weer optimaal worden benut.
Net als bij de buitenbeugel werkt de activator alleen als je nog in de groei bent. Deze beugel kan dus niet worden gebruikt bij volwassenen. Bij ouderen kan de stand van de kaken alleen worden veranderd door middel van een kaakoperatie. De activator wordt gemaakt op geleide van een gipsmodel en een wasbeet. Een gipsmodel bestaat uit een afdruk van je bovenkaak en een afdruk van je onderkaak. Een wasbeet geeft aan hoe je boven- en onderkaak ten opzichte van elkaar staan. Aan de hand van deze informatie bepaalt de orthodontist hoe de boven- en onderkaak ten opzichte van elkaar zouden moeten staan.
Als de orthodontist de gipsafdruk en de wasbeet heeft gemaakt, bepaalt hij vervolgens hoe de activator moet worden gemaakt. De beugel wordt dan in het laboratorium vervaardigd. Bij de volgende afspraak is de activator klaar en wordt in je mond geplaatst.